Centar za reciklažu dotrajale PC opreme je formiran 2005., kao pilot centar Mašinskog fakulteta u Kragujevcu i prvi je takav centar u Republici Srbiji. Centar je vezan za korišćenje skupih i reciklabilnih materijala i očuvanja ekološki čiste i zdrave životne sredine i treba da preraste u profitni centar koji bi poslovao u okviru fakulteta.
U okviru centra se trenutno realizuje multidisciplinarni Projekat vezan za program Tehnološkog razvoja, koji sprovodi Ministarstvo nauke i zaštiti životne sredine TR-6709 "Razvoj sistema za reciklažu elektronske i elektrotehničke opreme" a čije je finansiranje predviđeno za trogodišnji period od početka 2005. do kraja 2007. Projekat se realizuje u saradnji sa Prirodno matematičkim fakultetom u Kragujevcu, Tehničkim fakultetom u Novom Sadu i Institutom Mihailo Pupin u Beogradu.
Prema nezvaničnim podacima na teritoriji Republike Srbije u poslednjih 15 godina uveženo je preko 500 hiljada - polovnih i novih - personalnih računara (PC) čiji je broj u stalnom porastu. Kako je projektovani vek trajanja jednog PC računara 5 godina to znači da se danas na teritoriji Srbije nalazi veliki broj rashodovane PC opreme.
Rashodovani PC - računari u sklopu računarskih uređaja pripadaju grupi otpada elektronskih i električnih uređaja i kategorišu se u grupu biohazardnog otpada. Ova grupa otpada predstavlja izvor sekundarnih sirovina koje se postupkom reciklaže mogu neposredno koristiti u odgovarajućim domaćim i stranim proizvodnim procesima, a sa druge strane upravljanjem ovim otpadom obezbeđuju se uslovi za najmanji rizik po ugrožavanje života i zdravlja ljudi i životne sredine.
Da bi se moglo upravljati takvim otpadom neophodno je istraživanja usmeriti na evidentiranje količina i geografiju rasutosti takvog reciklabilnog materijala, zatim istražiti mogućnosti njegovog organizovanog regionalnog sakupljanja, sortiranja, transporta, tretmana ili odlaganja kao i utvrđivanja uslova postupanja sa tim otpadom na način koji obezbeđuje najmanji rizik po ljudsko zdravlje i životnu sredinu. Kako se kroz tretman opasnog otpada, preko promene fizičkih, termičkih, hemijskih i bioloških procesa i nivoa selekcije otpadnih komponenata i materijala, radi na promeni karakteristika otpada, to se posebna pažnja usmerava na tehnologije vezane za smanjenje zapremine otpada, olakšavanje rukovanja sa otpadom i samu reciklažu koja podrazumeva preradu otpadnih materijala u specifičnim proizvodnim procesima.
Okvirni sadržaj rada Centra:
-
Evidentiranje količine i distribucija RS opreme na teritoriji Srbije.
-
Utvrđivanje starosne strukture RS opreme.
-
Utvrđivanje količina još upotrebljive RS opreme.
-
Utvrđivanje količina neupotrebljive RS opreme namenjene skladištenju.
-
Sortiranje neupotrebljive RS opreme na korisne i nekorisne komponente.
-
Procena komercijalne vrednosti neupotrebljive RS opreme.
-
Definisanje nivoa reciklaže RS opreme.
-
Istaživanje tržišta - domaćeg i stranog - korišćenja recikliranih materijala.
-
Tehnologija reciklaže po nivoima prilagođenim domaćim uslovima.
-
Implementacija tehnologije reciklaže u inicijalnom centru za sakupljanje otpadne RS opreme.
-
Organizovanje formiranja većeg broja regionalnih centara za sakupljanje i reciklažu RS otpada na nivou Srbije.
Upravnik Centra dr Bogdan Nedić, redovni profesor